---

Snel naar: Cornelis Jansz Coopes - Claes Jansz Coop - Simon Jansz Coop | Cornelis Dircksz Coop - Claes Dircksz - Jacob Dircksz Coopes | Elbert Taemsz Coop(i)es - Aerjen Taemsz Coopes | Pieter Jacobsz Coop alias Waart

---

III.A.a.
CORNELIS JANSZ COOPES

Wonend aan de Lageweg te Wervershoof.

Zoon van Jan Jansz Jonge Coop;
Geboren te Wognum vóór 1595;
Overleden te Wervershoof vóór 1630.

Gehuwd (1) met:

Gehuwd (2) vóór 1623 met:

Kinderen uit het eerste huwelijk met Marij Dircxdr.:

1. Thonis Cornelisz

2. Neel Cornelis

3. Claes Cornelisz

Kinderen uit het tweede huwelijk:

4. Jan Cornelisz

5. Germent Cornelisz Coop


Vrouw en kinderen

Cornelis Jansz Coopes was twee keer getrouwd. Zijn eerste huwelijk was met Marij Dircx, dochter van Dirck Elbertsz uit Nibbixwoud. Hier kwamen drie kinderen voort: Thonis, Neel en Claes. Marij Dircx overleed echter vóór 1619. Haar kinderen waren toen nog minderjarig en kwamen blijkens enkele aktes van het gerecht van Hoorn onder voogdijschap van hun grootvader van moederszijde, Dirck Elbertsz. Kennelijk waren er problemen, want in januari 1619 zijn er meerdere stukken over een conflict tussen deze Dirck Elbertsz en Cornelis Jansz Coopes, die bij die gelegenheid steevast "Cornelis Jansz Jonghcoop" genoemd wordt, een duidelijke referentie aan de achternaam van zijn vader.

Na het overlijden van zijn eerste vrouw hertrouwde Cornelis Jansz Coopes met Marij Germents. Zij kwam uit Opmeer en was de dochter van Gerbrand Jacobsz en Guerte Hillebrants en de zuster van Griet Germents, die gehuwd was met Dirck Jansz Coop(es). Andere kinderen van Gerbrand Jacobsz waren Anna Gerbrants, die in 1623 waarschijnlijk nog ongehuwd was, Beete Germonts, die toen getrouwd was met Arien Pietersz, en tenslotte Jan Germentsz Pastoir.

Uit een zgn. akte van bewijs van 1646 blijkt dat Cornelis Jansz Coopes en Marij Germents in ieder geval twee zonen hadden, namelijk Jan Cornelisz en Germent Cornelisz. Dat Cornelis hoogstwaarschijnlijk nog andere kinderen heeft gehad, kan worden afgeleid uit de volgende feiten:

- Van 1641 t/m 1654 treedt Marij Germents op als meter bij de doop van de kinderen van Jan Tijmensz en Neel Cornelis. Deze Jan Tijmensz was in 1652 waard te Wervershoof en ca. 1613 geboren. gezien haar patroniem zal Neel Cornelis een dochter van Cornelis Jansz Coopes en Marij Germents geweest zijn en, als zij ongeveer even oud was als haar man, rond 1615 geboren zijn.

- Ook bij de doop van 3 kinderen in de jaren 1649-53 van de op 9 februari 1648 te Wervershoof getrouwde Jan Cornelisz en Neel Gerrits in de jaren treedt Marij Germents als meter op. De eerste maal wordt zij daarbij expliciet als grootmoeder (Lat.: avia) vermeld. Deze Jan Cornelisz is niet dezelfde persoon als de hierboven genoemde Jan Cornelisz, die immers pas in 1653 trouwde.

Het is wel mogelijk dat hij dezelfde is als ene Jan Cornelisz Coop(es) die in 1651 onder de naam Jan Cornelisz Coops alias Bordingh vermeld werd als procureur te Wervershoof en die van 1634 t/m 1647 dezelfde functie uitoefende in Abbekerk, alwaar hij voor het eerst in 1629 opduikt. In 1654 wordt een Jan Cornelisz Bording vermeld als paardenkoper en herbergier te Enkhuizen en in 1659 te Medemblik. Van 1671-1673 was ook Pieter Cornelisz Coop in de kost bij ene Jan Bordingh.




Op 28 mei 1646 verscheen Marij Germents, bijgestaan door Dirk Jansz Hartogh, voor de weeskamer te Medemblik om te laten vastleggen wat haar twee zonen Jan en Germent toekomt uit de erfenis van hun overleden vader en grootvader.* Dat hier sprake is van grootvaders erfenis impliceert dat deze tot dan toe onverdeeld is gebleven.

Blijkens de akte kreeg elk kind één morgen in een stuk land genaamd "de Cromme Leeck, leggende inde Bucxweeren", alsmede elk 100 gulden contant geld en een "bedde met zijn toebehoiren". Voorts beloofde Marij Germents deze kinderen "te voeden ende onderhouden in cost ende dranck, voorts cledinge van linnen ende wollen eerlijcken na haer staet" en hen "oock te laten leeren lesen, schrijven ende sodanigh ander handtwerck, daer meede sij den cost sullen cunnen verdienen", één en ander te betalen uit de inkomsten uit bovengenoemde erfdelen. Zij belooft deze erfdelen te zullen uitbetalen zodra Jan en Germent meerderjarig zijn. Als zekerheid daartoe worden o.a. het aandeel dat haar nog toekomt in het land genaamd "de Cromme Leeck" alsmede haar huis aan de Lageweg als onderpand gesteld.*

Als getuigen hierbij treden twee ooms van vaderszijde op, te weten Cornelis Jansz en Symon Jansz (Coop), beide uit Wognum, die volledig met deze regeling instemden. Wie deze Cornelis Jansz is is niet helemaal duidelijk. Aangezien de vader zelf ook Cornelis heette is het wat vreemd als een broer van hem dezelfde naam had. Mogelijk was hij daarom getrouwd met een zuster van Cornelis Jansz Coopes of is het een verschrijving en werd Claes Jansz Coop bedoeld.

Blijkens een aantekening op de bovengenoemde akte ontving Jan Cornelisz zijn erfdeel op 16 december 1652, waarbij hij in plaats van het land maar liefst 1000 gulden ontvangen had. Mogelijk vooruitlopend op zijn huwelijk met Marij Theunis in 1653. Als hij in 1652 18 jaar werd, dan zal hij ca. 1634 geboren zijn.

Germent zal zijn erfdeel tegelijk met de erfenis van zijn moeder hebben ontvangen. Hij was namelijk ongeveer 16 jaar en dus nog minderjarig toen Marij Germents in of rond 1654 overleed.

Marij Germents komt voor de laatste maal op 15 oktober 1654 in de bronnen voor (als meter bij de doop van haar dochter Neel). Germent Cornelisz, die zich later Coop en Paardekoper noemde, huwde in 1660 met Aeff Dircks. Hij is waarschijnlijk kort voor 1638 geboren, want in dat jaar beginnen de doopboeken van wervershoof en daar komt zijn doop niet in voor.

Overlijden

Cornelis Jansz Coopes is vóór 1630 overleden. Dit blijkt uit een akte van 15 juni 1630 van notaris Abraham van der Beecke uit Hoorn, waarin "Marij Garbrantsdr" vermeld wordt als weduwe van wijlen Cornelisz Jansz Coopes.* Zij liet zich bij die gelegenheid bijstaan door Jan Willemsz, die net als zij uit Wervershoof komt.

De akte onthult dat Cornelis Jansz Coopes eerder gehuwd is geweest met Marij Dircxdr. en uit dat huwelijk drie kinderen had: Thonis, Neel en Claes. Middels de akte werden aan hen enkele geldbedragen toegedeeld ter voldoening van hun vaders erfenis. Ook daarbij aanwezig waren de grootvader van vaderszijde Jan Jansz Coopes en Broer Jansz en Hedding Jansz als aangetrouwde ooms van moederszijde. De akte werd ondertekent door Marij gherments, Jan Jansz Jongcoops (met een merk in de vorm van een kruisje), Jan Willems, broer jan zoon en Hedding Jansz:

---

III.A.b.
CLAES JANSZ COOP

Wonend te Wognum in 1637

Vermoedelijke zoon van Jan Jansz Jonge Coop
Geboren te Wognum vóór 1617
Overleden na 1637


Van Claes Jansz Coop is slechts bekend dat hij in 1637 voor het gerecht van Opmeer is gedaagd door Pieter Jansz Maerts uit Hoogwoud, die van hem de betaling van 220 Gulden wegens de levering van een "graeu merrij paert" vorderde. Daarbij wordt Claes Jansz Coop vermeld als wonende te Wognum.

Gezien deze woonplaats, het jaar waarin hij wordt genoemd en zijn patroniem, is het waarschijnlijk dat hij een broer is van Cornelis Jansz Coopes uit Wervershoof. Het feit dat hij een paard heeft gekocht kan eenmalig zijn, maar als hij in paarden handelde, dan is dat ook een overeenkomst met de diverse andere leden van de familie Coop.

Misschien is hij dezelfde persooon als Claes Jansz Koop, van wie in 1667 in Nederhorst den Berg een kind werd begraven. In Westfriesland zijn van Claes geen nakomelingen bekend, het is dus mogelijk dat hij na 1637 naar Nederhorst den Berg is vertrokken. Als hij inderdaad paardenhandelaar was dan zou dat goed denkbaar zijn.

---

III.A.c.
SYMON JANSZ COOP

Wonende te Wognum in 1646, 1653 en 1660.

Zoon van Jan Jansz Jonge Coop
Geboren te Wognum vóór 1626
Overleden aldaar na 1660

Kinderen:

1. Jan Simonsz Coop

2. Pieter Simonsz Coop


Symon Jansz was de broer van Cornelis Jansz Coopes. Dit werd expliciet vermeld toen hij aanwezig was bij de vaststelling van het erfdeel van de kinderen van Cornelis Jansz Coopes in 1646.

Op 15 februari 1653 stelde Sijmon Jansz Coop zich borg voor zijn plaatsgenoot Claes Thijsz toen die een huisje verkocht.*

De laatste keer dat "Sijmon Jansz Coops" uit Wognum vermeld werd was in een notariële akte van 2 augustus 1660.*

---

III.B.a.
CORNELIS DIRCKSZ COOP

Wonend te Wervershoof.

Zoon van Dirck Jansz Coop(es) en Griet Germents
Geboren te Spanbroek vóór 1635
Overleden te Wervershoof vóór 1663

Gehuwd vóór 1655 met:

Kind uit dit huwelijk:

1. Pieter Cornelisz Coop


Over Cornelis Dircksz Coop is vooralsnog weinig bekend. Zijn naam, nota bene Koop met een K, duikt voor het eerst op in het katholieke doopboek van Wervershoof wanneer hij daar op 11 september 1655 zijn zoon Pieter laat dopen. Cornelis' moeder en Pieters grootmoeder Griet Germents trad daarbij op als doopgetuige.

De Latijnse inschrijving luidt: Petrus patr. Margareta Germani avia par. Cornelius Theodori Koop et Margareta Petri W.H., oftewel: Pieter, doopgetuige: Griet Germents, grootmoeder, ouders: Cornelis Dircksz Koop en Griet Pieters, Wervershoof.


Grootmoeder Griet Germents was toen net weduwe geworden en zal daarom mogelijk bij haar zoon Cornelis Dircksz Coop hebben ingewoond. Vermoedelijk waren zij beiden naar Wervershoof gekomen nadat haar zuster Marij Germents overleden was. Marij Germents was getrouwd geweest met Cornelis Jansz Coopes die al vóór 1630 in Wervershoof woonde.

Cornelis Dircksz Coop en Griet Pieters Spruijt was geen lang leven beschoren: beiden overleden al vóór 1661. Hun circa 6-jarige zoontje Pieter kwam toen onder voogdij van zijn oom Claas Dirksz, de broer van zijn vader, waar hij in 1663 ook bij in huis ging wonen.

---

III.B.b.
CLAES DIRCKSZ

Woonde te Driehuizen aan de Noorderdijk, net oostelijk van Wervershoof, maar onder het stadsgebied van Grootebroek.

Zoon van Dirck Jansz Coop(es) en Griet Germents
Geboren te Spanbroek vóór 1638
Overleden te Driehuizen ca. 1666 (ca. 30 jr.)

Gehuwd te Wervershoof op 26 november 1663 met:

Kinderen uit dit huwelijk:

1. Grietje Claes

2. Dirck Claesz Struijver

3. Aafje Claas


Eerste vermelding

De eerste keer dat Claes Dircksz vermeld wordt is in een akte van 26 februari 1663, waarin staat dat hij de oom en voogd was van Pieter Cornelisz Coop. Volgens de akte zou Claes Dircksz zijn neefje Pieter bij zich in huis nemen en hem tot zijn 18e jaar "versorgen van cost ende dranck, voorts cledinge van linnen en wollen eerl[ijck] naer zijn staet ende conditie, oock te laeten leren lesen en ijets schrijven zoo dat behoirt".*

Dat impliceert dat Claes Dircksz op dat moment volledig rechtsbevoegd was. Toendertijd werden mannen juridisch meerderjarig op hun 25e of wanneer zij in het huwelijk traden. Omdat Claes Dircksz pas op 26 november 1663 met Marij Jacobs trouwde, moet hij in februari van dat jaar ofwel reeds 25 jaar oud, ofwel eerder getrouwd zijn geweest. Voor het geval dat hij reeds 25 was, moet hij dus in elk geval vóór 1638 geboren zijn.

Eerdere huwelijken?

Voor het geval dat Claes Dircksz al eerder getrouwd was geweest, is het goed mogelijk dat dat ook voor zijn vrouw gold: in Wervershoof trouwde namelijk op 4 februari 1656 een Marij Jacobs met Herman Jacobsz. Dit echtpaar woonde in het gehucht Driehuizen en kreeg slechts twee kinderen: Catharina in 1657 en Antonia in 1659. Wanneer Herman Jacobsz kort daarna overleed, is het goed denkbaar dat zijn weduwe Marij Jacobs in 1663 hertrouwde met Claes Dircksz, die dan zelf mogelijk ook reeds relatief jong weduwnaar was. Beiden zouden dan rond 1630 geboren kunnen zijn.

Omdat Claes Dircksz in het gehucht Driehuizen (gelegen aan de Noorderdijk iets oostelijk van Wervershoof) woonde, is het bovendien goed denkbaar dat hij na zijn huwelijk met Marij Jacobs bij haar in huis kwam wonen. Zij had immers al met haar mogelijke eerste man Herman Jacobsz in Driehuizen gewoond. Van Claes Dircksz zelf zijn vóór 1663 in en rond Wervershoof geen sporen terug te vinden, maar zijn broer Cornelis Dircksz Coop woonde daar in elk geval al in 1655. In het kohier van het Schoorsteengeld van 1644 komen beide broers niet voor.*

Kinderen

In het katholieke doopboek van Wervershoof worden slechts twee kinderen van Claes Dircksz en Marij Jacobs vermeld: Grietje (doopnaam Margaretha) in 1664 en Dirck (doopnaam Theodorus) in 1665. Daarnaast moet er nog een dochter Aafje zijn geweest, want in notariële aktes uit 1721 wordt gezegd dat Dirck (Dirck Claesz Struijver) de broer was van Aaf Claas, die toen echter reeds overleden was.*

Verdere kinderen van Claes Dircksz en Marij Jacobs zijn niet bekend, zodat Claes vermoedelijk al in 1666 of 1667 is overleden, hooguit ongeveer 40 jaar oud. Zijn weduwe hertrouwde op 7 januari 1669 voor het gerecht van Grootebroek met Olfert Jansz, beide werden vermeld als zijnde afkomstig van de Noorderdijk.* Ondanks dat hij nog "jonggesel" was, zijn van hen geen kinderen bekend.

Wel trad een Marij Jacobs nog tot en met 1679 enkele keren op als doopgetuige bij kinderen van twee andere echtparen uit Driehuizen, namelijk Cornelis Jacobsz en Neeltje Pieters, resp. Jacob Jansz en Geertje Jans.

---

III.B.c.
JACOB DIRCKSZ COOPES

Wonend te Spanbroek

Waarschijnlijk een zoon van Dirck Jansz Coop(es)
Geboren te Spanbroek vóór 1615
Overleden te Spanbroek vóór juni 1663 (ca. 50 jr.)

Kinderen:

1. Claes Jacobsz Coopes

2. Dochter

3. Wen Jacobs

4. Pieter Jacobsz Coop


Erfenis

Uit onderzoek van Peter Nan is in 2010 naar voren gekomen dat in juni 1663 de erfgenamen van Jacob Dircksz Coopes, namelijk Claes Jacobsz Coopes en Heijndrick Willemsz, die ook optrad namens Wen Jacobs en Pieter Jacobsz, aan juffrouw Margrietta Buijke in Hoorn de helft van een stuk land in Spanbroek, genaamd Ribbeweijt en Cappelrij, verkochten.*

---

III.C.a.
ELBERT TAEMSZ COOP(I)ES (1606-ca.1670)

Waard en herbergier in de herberg "daer de Pynas uijthangt" te Spanbroek

Zoon van Taems Jansz Coopis
Geboren te Spanbroek in 1606
Overleden aldaar ca. 1670 (ca. 65 jr.)

Gehuwd (1) rond 1630 met:

Gehuwd (2) rond 1650 met:

Enkele niet bij name bekende kinderen uit het eerste huwelijk

Kinderen uit het tweede huwelijk met Griet Jans Stuijt:

1. Neel Elberts

2. Aecht Elberts

3. Lijsbeth Elberts

4. Jan Elbertsz Koop

Vrouw en kinderen

Elbert Taemsz Koopes was voor zover bekend tweemaal gehuwd. De eerste keer met Lijsbet Dirks, waar ook een aantal kinderen uit voortkwamen. Na het overlijden van Lijsbet Dirks hertrouwde Elbert met Griet Jan Stuyts. Samen kregen zij vier kinderen: Neel, Aecht, Lijsbeth en Jan.

Uit gerechtelijke aktes van 14 februari en 14 maart 1675 blijkt dat na het overlijden van haar man Elbert, Griet Jan Stuijts en haar kinderen een stuk land genaamd 'Lantmans Werfft' hadden verkocht aan Daniël van Gheel, de heer van Spanbroek, die daarvoor in 1674 een schuldbekentenis ter grootte van fl. 1666,13,4 opstelde ten behoeve van de weeskinderen van Elbert Tames Koopes en Griet Jan Stuijts.

Bezittingen

Elbert had de herberg bij de kerk "daer de Pynas uijthangt" van zijn vader overgenomen. Op 30 december 1656 sloot hij een hypotheek af met zijn herberg als onderpand. Hij leende 400 gulden tegen een jaarlijkse rente van 5% van Gaef Jacobsz Graswijck, de baljuw en schout van Spanbroek. Blijkens de hypotheekinschrijving was zijn huis "daer uijthanct de Pijnas" gelegen tussen Trijn Dirckx en Neel Gerts.*

Een notariële akte van 23 september 1667 bevat een attestatie van een bijeenkomst "ten huyse van Elbert Taems Coopes waert en herbergier te Spanbroek bij de kerk".* Waarschijnlijk heeft ook Griet Jan Stuyts zelf enig land bezeten, want in 1688 was er sprake van een weiland met de naam "de 150 roeden van Griet Jan Stuyts".

In 1680 werden als erfgenamen van Elbert Taamsz Coopis en Grient Jan Stuijts genoemd: Lijsbeth Elberts met Outscher Cornelisz Boots als voogd of man, Neel Elberts met Dirck Jacobsz Dirxc als man en Aacht Elberts met Jedda Heijndricxz als man. Alszodanig waren zij betrokken bij de openbare veiling op 24 april 1680 van "een huijs ende erve, daer tselve op staat, groot 50 roeden, staande en gelegen tot Spanbroeck bij de kerck tegen over de Rooster, genaamt de herbergh daar de Roskam uijthangt, belent Jacob ende Cornelis Jacobsz ten westen, en Meijnder Snijer ten oosten." De koper was Gerrit Velthuijs uit Alkmaar, die er 2045 gulden voor betaalde.*

---

III.C.b.
AERJEN TAEMSZ COOPES

Gerechtsbode te Spanbroek

Zoon van Taems Jansz Coopis
Geboren te Spanbroek vóór 1629
Overleden te Spanbroek tussen 1649 en 1666

Gehuwd met:


Aerjen Taemsz Coopes was gerechtsbode en moest alszodanig o.a. de schout assisteren bij het oppakken van verdachten en het overbrengen van berichten. Het is goed mogelijk dat Aerjen deze functie te danken had aan zijn oom Dirck Jansz Coop(es) die meermalen schepen was. Het was toendertijd namelijk gebruikelijk én algemeen geaccepteerd dat familieleden elkaar aan baantjes hielpen.

Aerjen en zijn vrouw Aecht zijn hoogstwaarschijnlijk kinderloos gebleven, aangezien er in een akte van 10 juni 1666, naar aanleiding van het overlijden van Aecht Pieters, een aantal niet-verwante personen als haar erfgenamen werden genoemd.*

---

III.D.a.
PIETER JACOBSZ COOP alias WAART (ca.1645-1720)

Waard te Binnenwijzend

Waarschijnlijk zoon van Jacob Dircksz Coopes
Geboren tussen 1640 en 1650
Overleden te Westwoud op 26 februari 1720 (ca. 75 jr.)

Gehuwd rond 1670 met N.N.

Kinderen:

1. Jacob Pietersz Coop


Afstamming

Eerder werd aangenomen dat Pieter Jacobsz Coop alias Waart een zoon was van Jacob Jansz Coopes. Deze laatste was waard in Wognum geweest, wat aansloot bij het feit van Pieter Jacobsz Coop herbergier in Binnenwijzend was.

Tegen deze afstamming spreekt echter dat Pieter Jacobsz Coop tussen 1640 en 1650 geboren zal zijn, maar toen was Jacob Jansz Coopes al ver in de 60. Het is daarom waarschijnlijker dat Pieter Jacobsz Coop een zoon was van Jacob Dircksz Coopes die rond 1610 geboren moet zijn en waarvan uit een gerechtelijk stuk bekend is dat hij inderdaad een zoon genaamd Pieter had.

(Meer informatie over Pieter Jacobsz Coop alias Waart volgt te zijner tijd)

---

Vervolg: Generatie IV